Önce her renkli kozmetik postumda bahsettiğim karmin’den gideyim, ya da bizim içeriklerde gördüğümüz ecnebi ismiyle CARMINE. Kaktüslerde yaşayan cochineal böceklerinin dişilerini ya da yumurtalarını ezince kan gibi kırmızı bir renk ortaya çıkıyor. Tabii ki buna bir takım kimyasallarlar daha eklenerek yasaların kullanılmasına izin verdiği karmin gıda boyası elde ediliyor. ‘Doğal’ kırmızı renklendirici sınıfına için vücudumuza verdiği herhangi bir zarar bulunmamış, hatta sentetik versiyonlarının daha tehlikeli olduğu söyleniyor. Yani işin sağlık kısmını merak edenlerin buradan sonrasını okumasına gerek yok. Fakat şöyle bir gerçek de var ki 100000 böcekten ancak 1 kilo boya yapılabiliyor. Alt tarafı ruj, kaç gram konuluyor olabilir ki canım? Öyle değil işte gülüm. Karminin kullanım alanı çok geniş. Et, reçel, yoğurt, dondurma, kola, hatta gelen şikayetler doğrultusunda kaldırılmak zorunda kalan Starbucks içeceği de dahil her türlü kırmızı gıdada var bu karmin. Tabii ki jöle ve jelatin gibi yapay gıdalarda özellikle çok kullanılıyor. Tekstil sektöründe artık ihtiyacı karşılayacak kadar kırmızı boya üretilemeyeceği için (ki bu yüzden eski çağlarda kırmızı rengi asiller giyerdi) sentetik kırmızı boyar maddeler kullanılsa da bazı liflerde daha iyi sonuç verdiği için hala kullanılabiliyor. 100000 böcekten 1 kg boya çıkıyorsa, eh biz de dünyada pek kabileler halinde yaşayan küçük nüfuslar sayılamayız tabii. Devamlı gıdadır, rujdur, giysidir bir şeyler tüketiyor bu milyarlarca insan. Oradan hesabı siz yapın artık, benim matematiğim kötüdür zaten.
Sonuç: Yine kısır döngü içerisindeyiz. Karmin insana en az zararlı ve çağlar öncesi bulunmuş geleneksel yöntemlerle elde edilen doğal bir boya (hoş 2013’te ne kadar geleneksel yöntem kalmış olabilir ki). Sentetik alternatifleri ise sağlık açısından riskli ve çevreye zararlı. Fakat milyarlarca insanın kullanımı için çok çok fazla böcek öldürüyorlar. Gerçekten, kırmızıya bu kadar çok ihtiyacımız var mı?
Karminden kaçınmak isteyenler için içerik listelerinde kullanılan isimleri: Crimson Lake, Cochineal, Natural Red 4, Red #4, CI 75470, E120. Benim en çok karşılaştığım şekli “Carmine (CI 75470)“ oluyor.
Balık pulları ise tahmin edebileceğimiz gibi simler, ışıltılar için kullanılıyor. Bu simlerin yapıldığı guanin denen madde her zaman balık pulundan elde edilmiyor olabilir fakat çoğunlukla durum böyle. İnsan sağlığına bir zararı yok. Ama ne gerek var yani kardeşim? İçerik listelerinde kullanılan isimleri: Guanine, pearl Guanine, Natural Pearl Essence, Natural White 1, CI 75170, 2-Amino-6-Hydroxypurine. Özellikle bu sonuncusunun bir sürü versiyonu var, rakam ve kelimelerin yeri değişip birkaç komplike latince kelime daha eklenmiş hallerini tespit ettiğimizde şüphelenmeye başlayabiliriz.
Hazır ruj konusu açılmışken şu meşhur kurşundan da bahsedip bitirelim. Evet, rujların içinde renk verici mineral pigment olarak kurşun ve bir takım ağır metaller var ama asıl sormamız gereken soru hangi miktarlarda olduğu. Beauty Brains bu konuda oturmuş hesap yapmış, İngilizcesi olan sayısalcı arkadaşlar buradan okuyabilir. Ama ben yine de özet geçiyorum: günde 5 kez bol bol sürdüğümüz rujun hepsini bile yutuyor olsak kandaki kurşun miktarını tehlikeli seviyelere çıkarmayacağı gibi, günlük olarak idrar ve dışkıyla atabileceğimiz kurşun miktarının %1’i gibi bir seviyeye maruz kalmış oluyoruz. Vücutta birikip gerçek anlamda hayati tehlike yaratması için 15 tüp ruju oturup yemek gerekiyor yani. Sizin içinize sinmiyorsa yine de yemek yemeden önce rujunuzu peçeteye silebilir, gün içinde tazeleme miktarını azaltabilirisiniz. Fakat kurşun içermeyen ruj aramak biraz elzem gibi. Yine de kişisel tercihler elbette.
Evet sevgili vegan ve vejetaryen arkadaşım, yapmamız gereken şey kozmetik (ya da hazır gıda) almadan önce içeriğine bakmak. Bu maddeler yerine daha tehlikeli sentetik maddeler kullanılıyor olması ihtimaline karşı da dudaklarımızı çok yalamasak da iyi olacak. Ya da hiç ihtiyacımız olmayan renkli kozmetik olayına direkt bulaşmamak da mantıklı bir hareket. “Olmaz, süslenmeliyim” diyorsak ya internetten içerik araştırması yapacağız ya da minik yazılı içerik listesini okumak için yanımızda gözlük taşımaya alışacağız.
